Κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας για την Α’ Κυριακή των Νηστειών της Ορθοδοξίας (9 Μαρτίου 2025)
- 08/03/2025
Α΄ Κυριακής Νηστειών της Ορθοδοξίας
(Ιω. α΄ 44 – 52)
Σήμερα γιορτάζει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, καθὼς τιμᾶμε τὴν ἀναστήλωση τῶν ἁγίων εἰκόνων μας καὶ θυμόμαστε τοὺς ἀγῶνες ποὺ ἔγιναν, μέχρι νὰ πάρουν τὴν σωστὴ «θέση» ποὺ ἔχουν, μέσα στοὺς Ναοὺς καὶ στὰ σπίτια μας. Ἕνας ἱστορικὸς ὀνόμασε τὴν σημερινὴ γιορτὴ «θρίαμβο τοῦ ἑδραίου ἑλληνισμοῦ». Καὶ πράγματι εἴμαστε οἱ Ὀρθόδοξοι Ἔλληνες, οἱ μόνοι ποὺ ἐπιμένουμε στὸν κόσμο ὅτι τὸ κάθε ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀξίζει νὰ διατηρεῖται ὅσο γίνεται περισσότερο στὴν μνήμη τῆς ἱστορίας. Οἱ ἀρχαῖοι μας πρόγονοι, πιστεύοντας ὅτι οἱ ψυχὲς ζοῦν καὶ μετὰ τὸν θάνατο, ὅμως τὰ σώματα χάνονται γιὰ πάντα, προσπαθοῦσαν νὰ τὰ διατηρήσουν στὴν μνήμη τους λαξεύοντάς τα στὰ μάρμαρα. Ὅταν ὅμως ἔμαθαν ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο ὅτι καὶ τὰ σώματά μας θὰ ἀναστηθοῦν στὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου, τότε ἀναθάρρησαν καὶ ἀποτύπωσαν τὶς μορφὲς στὶς γνωστὲς ψηφιδωτὲς καὶ ζωγραφικὲς παραστάσεις ποὺ κοσμοῦν τοὺς Ναούς μας τῶν Ὀρθοδόξων μέχρι καὶ σήμερα.
Εἴμαστε ὁ μόνος λαὸς πάνω στὴ γῆ, ὁ ὁποῖος σταθερά, ἀπὸ τὴν πρὸ Χριστοῦ ἐποχὴ μέχρι καὶ σήμερα, ἀποδίδει τιμὴ καὶ ἀξία στὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο. Στὴν Θεία Λειτουργία μας ἀπευθυνόμαστε στὸν Θεὸ Πατέρα, βλέποντας ὅμως τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ οὔτε τὸ εἶδε κανείς, οὔτε μπορεῖ νὰ τὸ δεῖ. Ὅμως, τὸν Χριστὸ τὸν εἴδαμε καὶ ἐκεῖνος μᾶς εἶπε: «ὅποιος βλέπει ἐμένα, βλέπει καὶ τὸν Πατέρα». Ὁ Χριστὸς ἦταν κατὰ πάντα ἄνθρωπος, ὅπως εἴμαστε ἐμεῖς, μόνο ποὺ ὡς Θεὸς ἁμαρτία δὲν ἔπραξε ποτέ. Μᾶς δίδαξε πὼς ὅ,τι κάνουμε στοὺς ἄλλους συνανθρώπους μας, τὸ εἰσπράττει ἐκεῖνος. Ἐπάνω ἀπὸ τὸν σταυρό του στὸν φρικτὸ Γολγοθᾶ, φωνάζοντας «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατὶ μὲ ἐγκατέλειψες», ὁ ἴδιος ὡς Θεός, «ἐνάντια» στὸν Θεό, πῆρε τὸ μέρος μας γιὰ πάντα. Ἔτσι ἡ Ἐκκλησία συναντᾶ στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ «τὸν μόνο φιλάνθρωπο» Θεό, ὁ ὁποῖος ὡς ὁμοιοπαθὴς μ’ ἐμᾶς θὰ μᾶς κρίνει τὴν ἔσχατη ἡμέρα τῆς κρίσεως μὲ κριτήριο τὴν ἀγάπη καὶ τὴν φιλανθρωπία του. Ἔτσι, στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ζωγραφίζοντας τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, στὴν πραγματικότητα τιμᾶμε τὴν ἀνθρώπινη ὑπόστασή μας καὶ τὴν δυνατότητα ποὺ ἔχει νὰ γίνει «κατὰ χάριν» θεία. Ὁπότε, ἡ σημερινὴ γιορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν εἶναι τιμὴ πρὸς τὸν Θεὸ (ὁ ὁποῖος δὲν τὴν ἔχει ἐξάλλου ἀνάγκη), εἶναι τιμή πρὸς τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ ὑπόσταση, ἀφοῦ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς πῆρε καὶ φόρεσε τὴν σάρκα μας.
Η Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία υπάρχει ὄχι ὡς θεωρία ἀλλὰ ὡς τρόπος ζωῆς, πνευματικῆς ζωῆς, τῆς γνωστῆς «κατὰ Χριστὸν ζωῆς». Αὐτὸν τὸν τρόπο ζωῆς μᾶς προτείνει ἡ Ἐκκλησία. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν ὑπάρχει ὁρισμὸς τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία, δὲν ὁρίζεται, δὲν ἔχει ὅρια, εἶναι «στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας». Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μᾶς διδάσκει τρόπους γιὰ νὰ ζήσουμε σ’αὐτὸν ἐδῶ τὸν κόσμο, κάτω ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. Ἀφοῦ μᾶς βεβαιώνει ὅτι θὰ ἀναστηθοῦμε μιὰ ἡμέρα ὅλοι μας ἀνεξαιρέτως, τότε ἡ ζωή μας ἔχει ἄλλη προοπτική. Δὲν εἴμαστε ὅ,τι τρῶμε οὔτε «ὁ μαιευτήρας ξαποστέλνει στὸν νεκροθάφτη».
Ἡ ζωή μας ἔχει σημασία ἐπειδὴ δὲν θὰ γνωρίσει τέλος. Γι’αὐτὸ καὶ ἡ εὐθύνη τοῦ καθενός μας γιὰ τὴν αἰωνιότητα τῆς ὑπάρξεώς του, εἶναι τεράστια. Ὁ Θεὸς μᾶς ἔπλασε ἐλεύθερους γιὰ νὰ καθορίζουμε τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον μας. Εἴμαστε ἐλεύθεροι διαχειριστὲς τῆς ζωῆς μας. Ἂν θέλουμε μποροῦμε, εἴτε νὰ τὴν καταστρέψουμε εἴτε νὰ τὴν μπολιάσουμε στὴν ζωὴ τοῦ Θεοῦ «διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Κι αὐτό, μόνο μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ μὲ τοὺς τρόπους τῆς Ἐκκλησίας ἐπιτυγχάνεται.
Γιὰ κάποιους ὅλα αὐτά εἶναι ἀκατανόητα. Γιὰ ὅσους ὅμως ἀναζητοῦν καὶ προβληματίζονται, μποροῦν νὰ γίνουν ἐνθάρρυνση καὶ ἀνακούφιση ὅτι δὲν ἁμαρτάνουν, ὅταν ψάχνουν. Μήπως οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως καὶ οἱ μοναχοὶ καὶ οἱ ὄντως Χριστιανοί, δὲν ἦταν καὶ εἶναι ἄνθρωποι τῆς ἀναζήτησης καὶ τῆς ἐσωτερικῆς ἐπανάστασης;
Στὴν πεζότητα τῆς ζωῆς ἂς γνωρίσουμε τὸ βάθος τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ὅπως διασώζεται ἀπὸ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τοὺς βίους τῶν Ἁγίων, τὸ βίωμα καὶ τὴν ἐμπειρία τῶν προγόνων μας. Γιὰ νὰ χαροῦμε αὐτὸ ποὺ μᾶς δόθηκε ὡς δῶρο: νὰ εἴμαστε Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι, δηλαδὴ νὰ γνωρίζουμε τὸν ἀληθινὸ Θεό, τὴ ζωή Του, τὸν κόσμο Του, ζῶντας οὐσιαστικὰ καὶ γνήσια τὴν ἀνθρώπινη ζωή μας.