Αγίου Nικόδημου του Αγιορείτου
Οσοι ἀρνηθοῦν τόν Χριστόν, καί μετά πάλι τόν ὁμολογήσουν, καί γι’ αὐτήν τήν ὁμολογία βασανισθοῦν καί πεθάνουν, γίνονται Ἅγιοι.
Αὐτό ἀποδεικνύεται κατά πρῶτον ἀπό τήν περίπτωσι τοῦ πρώτου πού ἀρνήθηκε τόν Χριστό, τοῦ Πέτρου, ὁ ὁποῖος, ὅπως εἶναι γνωστό, ἀφοῦ τόν ἀρνήθηκε τρεῖς φορές μέ ἀναθέματα καί ὅρκους, ὕστερα, καί ἀφοῦ ἄκουσε τήν φωνή τοῦ ἀλέκτορος, μεταμελήθηκε καί ἔκλαψε πικρά. Καί στή συνέχεια, μετά τήν Ἀνάστασι, ἀφοῦ ἔκανε τήν τριπλῆ ὁμολογία, πῆρε συγχώρησι. Καί ὄχι μόνο συγχώρησι, ἀλλά τοῦ προστέθηκε καί τό ἀξίωμα τοῦ ἀποστολικοῦ ἐπαγγέλματος. Ὁ Πέτρος λοιπόν εἶναι τό ἀρχέτυπο τῶν ἀρνησιχρίστων. Καί ἄν ἐκεῖνος, μόνο ἐπειδή ἔκλαψε, πῆρε πάλι τό ἀποστολικό ἀξίωμα, πῶς δέν ἀξίζουν μαρτυρική τιμή ἀπό τόν ἀφιλοπρόσωπο Χριστό, αὐτοί πού πεθαίνουν γιά τήν ἀγάπη του, τήν ὥρα πού ὁμολογοῦν τό θεῖο του ὄνομα; Ὅμως ἄς ἀκούσουν (ὅσοι ἀρνοῦνται τήν ἁγιότητα τῶν Νεομαρτύρων) καί τόν ἱερό Κλήμη, τόν Στρωματέα, πού λέγει, ὅτι τό μαρτύριο εἶναι ἀποκάθαρσις τῶν ἁμαρτιῶν διότι τό Μαρτύριο εἶναι τό ἔσχατον Βάπτισμα, κατά τόν Θεολόγο Γρηγόριο. Καί ὄχι μόνο τίς ἁμαρτίες καθαρίζει, ἀλλά προσθέτει καί δόξα. «Ἀποκάθαρσις ἁμαρτιῶν μετά δόξης».
Δεύτερον, λέγομεν, ὅτι ὅσοι εἶναι μισομάρτυρες, αὐτοί ἤ στά ἀλήθεια εἶναι τυφλοί καί κουφοί, ἤ ἀπό κακία δέν θέλουν νά δοῦν καί νά ἀκούσουν. Διότι ἄν εἶχαν μάτια καί αὐτιά, θά ἔβλεπαν καί θά ἄκουγαν ὅτι ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, Μητέρα καί Διδάσκαλος ὅλων μας, πολλούς πού, κατά καιρούς, ἀρνήθηκαν τόν Χριστό, ἀλλ’ ὕστερα τόν ὁμολόγησαν καί πέθαναν γιά τό ὄνομά του, πολλούς λέγω τέτοιους, τούς δόξασε καί τιμᾶ ἐτησίως μαζί μέ τούς ἄλλους Μάρτυρες. Ἀπό τούς ὁποίους ἀρχαιότερος καί πρῶτος φαίνεται πώς εἶναι ὁ θεῖος Ἰάκωβος ὁ Πέρσης, καί μετά ἀπό αὐτόν, ἄλλοι ἀρνησίχριστοι, ὡς ἀληθινοί Μάρτυρες τιμῶνται ἀπό τήν Ἐκκλησία μας καί προβάλλονται ὡς πρεσβευτές μας πρός τόν Θεόν. Ἀλλά τέλος πάντων, τί νά λέμε καί νά προβάλλουμε μέ ἄλλες ἀποδείξεις καί ἐπιχειρήματα, γιά νά δείξουμε ὅτι οἱ κάποτε ἀρνησίχριστοι εἶναι πραγματικοί Μάρτυρες; Ἡ κρίσις ἡ οὐράνια ἀπό πάνω, πού εἶναι κρίσις ἀληθινή, ἀλάνθαστη καί ἀδέκαστη, κλείνει τά ἀπύλωτα στόματά τους, ἀποδεικνύοντας μέ τά ἔργα, πώς πράγματι στρατιῶτες, πράγματι νόμιμοι ἀθλητές, πράγματι γνήσιοι βρέθηκαν καί εἶναι Μάρτυρες, στούς ὁποίους ἄδικα καί παράλογα οἱ ἄφρονες τούς στεροῦν τίς μαρτυρικές τιμές. Ποιά εἶναι αὐτή ἡ κρίσις τοῦ οὐρανοῦ; Εἶναι ἡ θαυματουργική τοῦ Παναγίου Πνεύματος Χάρις, τήν ὁποία πλούτησαν καί αὐτοί οἱ κάποτε ἀρνησίχριστοι, ἐξίσου μέ ἐκείνους τούς Μάρτυρες, πού ποτέ δέν ἀρνήθηκαν τόν Χριστό.
Ἀποδεικνύεται λοιπόν ἡ μαρτυρική τους ἁγιότητα, πρῶτον ἀπό τά ὑπερφυσικά θαύματα, ὅπου ὁ Θεός ἐνεργεῖ στά δια τά Λείψανα ὅσων μετά τήν ἄρνησι πέθαναν στά βάσανα γιά τόν Χριστό. Διότι πρῶτον μερικῶν ἀπό αὐτούς τά Λείψανα διαμένουν σῶα καί ἀδιάλυτα, νικώντας τούς ὅρους τῆς φύσεως. Τό φυσικό ἰδίωμα εἶναι τά σώματα νά διαλύωνται στά στοιχεῖα ἀπό τά ὁποῖα συντέθηκαν, σύμφωνα μέ τό «γῆ εἶ καί εἰς γῆν ἀπελεύσῃ». Τό νά παραμένουν ὅμως αὐτά τά σώματα στούς τάφους ἀδιάλυτα καί ἀδιάφθορα, εἶναι σημάδι ὑπερφυσικό, καί βεβαίως θαῦμα καί ἔργο τῆς θείας Χάριτος. Δεύτερον, ἀπό πολλά ὀστά πού εἶναι γυμνά, ἐξέρχεται ἄρρητος εὐωδία. Καί ἡ εὐωδία αὐτή δέν εἶναι ἔργο φυσικό, ἀλλά πάνω ἀπό τούς φυσικούς νόμους. Φυσικό ἰδίωμα εἶναι νά βγαίνῃ ἀπό ὅλα τά ἐνταφιαζόμενα σώματα μία δυσωδία, μία ἀποφορά. Ἡ εὐωδία πού ἀναδίδεται ἀπό τά Λείψανα αὐτῶν τῶν Νεομαρτύρων, ἐπειδή εἶναι οὐράνια καί πνευματική, καί δέν συγκρίνεται μέ καμμία ἀπό τίς γήινες εὐωδίες, ἀποδεικνύει φανερά, ὅτι αὐτή εἶναι ἔργο ὑπερφυσικό. Καί βεβαίως εἶναι θαῦμα καί ἀποτέλεσμα τῆς παντοδυνάμου Χάριτος τοῦ Θεοῦ.
Ἀποδεικνύεται ἀκόμα καί ἀπό τά πολλά καί διάφορα θαύματα, πού ἐνεργεῖ μέσα ἀπό αὐτά ἡ παντουργός δύναμις τοῦ Πνεύματος, σέ ὅσους μέ πίστι τούς ἐπικαλοῦνται. Ἔτσι καί τυφλῶν ἀνοίγουν τά μάτια, καί κωφῶν τά αὐτιά, καί κουλῶν γίνονται θεραπεῖες, καί δαιμονιζόμενοι ἀπαλλάσσονται, καί γενικά, κάθε εἶδος ἀσθένειας, τόσο σωματικῆς ὅσο καί ψυχικῆς θεραπεύεται, καί κοινοί εὐεργέτες καί σωτῆρες ἀναγνωρίζονται. Ἄς ἔρθουν τώρα ὅλοι αὐτοί οἱ νομιζόμενοι σοφοί πού φλυαροῦν καί λένε ὅτι οἱ ἀρνησίχριστοι καί ἄν ἀκόμα πεθάνουν στά βάσανα δέν εἶναι Ἅγιοι. Νά μᾶς πεῖτε, ὦ πλανεμένοι, τά θαύματα αὐτά πού ὁ Θεός ἐνεργεῖ μέσα ἀπό τούς Νεομάρτυρες, εἶναι φυσικά ἤ θεῖα καί ὑπερφυσικά; Ἄν εἶναι φυσικά, γιατί ἡ φύσις δέν κάμνει τέτοια θαύματα πάντοτε; Γιατί δέν ἔκανε καμμιά φορά τόν τυφλό νά βλέπη; Τόν κωφό νά ἀκούη, τόν ἀνάπηρο νά περπατάη; ἤ γιατί δέν γιάτρευσε ποτέ τά ἀνίατα πάθη; Διότι σύμφωνα μέ τούς φυσικούς νόμους μετά τήν στέρησι δέν γίνεται ἐπιστροφή στήν ὕπαρξι. Ἐφόσον ὅμως εἶναι θεῖα καί ὑπερφυσικά τότε φθάνομε στό ζητούμενο. Αὐτά ὡς ἐνεργούμενα ἀπό τήν ὑπερφυσική δύναμι τοῦ Θεοῦ δείχνουν φανερά ὅτι οἱ Νεομάρτυρες, μέσα ἀπό τούς ὁποίους γίνονται, εἶναι φίλοι καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἑνωμένοι μέ τόν Θεόν, καί κατά λογική συνέπεια, εἶναι Ἅγιοι τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Ἄν αὐτοί δέν ἦσαν Ἅγιοι ὁ Θεός δέν θά τούς ἄκουγε, οὔτε θά ἐνεργοῦσε μέσω αὐτῶν τέτοια θαυμάσια. Ἐξ ἄλλου εἶναι γραμμένο ὅτι «ἁμαρτωλῶν ὁ Θεός οὐκ ἀκούει, ἀλλ’ ἐάν τις θεοσεβής ᾖ, καί τό θέλημα αὐτοῦ ποιῇ, τούτου ἀκούει» (Ἰω. 9,31).
Ἀλλ’ εἶναι ἀνάγκη νά ποῦμε καί τά παρακάτω, γιά νά κλείσουμε τά ἀπύλωτα στόματα ἐκείνων τῶν κακοφρόνων, πού ἀντιλέγουν στήν ἁγιότητα, ὅσων, γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί τήν ὁμολογία του τελείωσαν τήν ζωή τους στά βάσανα.
Γι’ αὐτό καί σεῖς, ἀδελφοί μου Χριστιανοί, περιφρονῆστε αὐτούς τούς σαρκολάτρες καί λαοπλάνους καί διαστροφεῖς, καί καθόλου μή προσέχετε στά λόγια τους. Διότι τά λόγια αὐτά εἶνα ψεύτικα καί ἀντιχριστιανικά, ἀντίθετα μέ ὅλη τήν Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία. Μή σᾶς ξεγελάσει τό μεγάλο δῆθεν ὄνομά τους, πῶς αὐτοί εἶναι διδάσκαλοι καί σοφοί, διότι ἡ σοφία τοῦ κόσμου τούτου εἶναι μωρία κοντά στό Θεό, ὅταν δέν συμφωνοῦν μέ τίς θεῖες Γραφές καί τά λόγια τῶν θείων Πατέρων καί τίς παραδόσεις τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας. Περιφρονεῖστε τους καί ἀφῆστε τους σέ ἕνα μέρος νά πλανῶνται μόνοι τους μέ τίς μωρίες τους, τά παράλογα καί κακόδοξα φρονήματά τους. Ἐσεῖς γονατίστε μέ εὐλάβεια στά ἅγια καί σεβάσμια Λείψανα, ὅσων ἀρνήθηκαν μέν κάποτε τόν Χριστόν, ἀλλά κατόπιν μαρτύρησαν καί πέθαναν γι’ αὐτόν. Ἔτσι, θά λάβετε ἀπό αὐτά στήν ψυχή σας χάρι πνευματική καί ἁγιασμό. Τί λέγω; Καί αὐτήν ἀκόμη τήν θήκη τῶν Λειψάνων τους μέ εὐλάβεια νά κατασπάζεσθε, ἐπειδή κατά τόν θεῖο Χρυσόστομο, ὄχι μόνον τά Λείψανα τῶν Μαρτύρων, ἀλλά καί αὐτές οἱ θῆκες καί τά κιβώτια πού τά περιέχουν ἔχουν θεῖα δύναμι, καί εἶναι γεμάτα ἀπό τή Χάρι τοῦ Πνεύματος. Λέγει συγκεκριμένα: «Ἄς προσκυνήσωμε τά Λείψανα τῶν Μαρτύρων. Ἄς ἀγκαλιάσωμε τίς θῆκες τους. Διότι μποροῦν καί ἔχουν οἱ θῆκες τῶν Μαρτύρων πολλήν δύναμι, ὅπως ἀκριβῶς καί τά ὁστά τῶν Μαρτύρων ἔχουν πολλή ἰσχύ». Καί σέ ἄλλο μέρος γράφει: «Ὄχι μόνον τά σώματα, ἀλλά καί αὐτές οἱ θῆκες τῶν Ἁγίων εἶναι ὑπερπλήρεις ἀπό πνευματική χάρι».
Ἄμποτες ὁ Θεός ὁ Ἅγιος, διά πρεσβειῶν τῶν Ἁγίων καί καλλινίκων Αὐτοῦ Μαρτύρων, νά τούς κάνη (τούς ἀρνητές τῶν Νεομαρτύρων) νά ἀναγνωρίσουν τήν ἀλήθεια γιά νά μήν ἔχουμε σχίσματα, ἀλλά μέ ὁμόνοια καί ὁμορφροσύνη νά τόν δοξάζουμε ὅλοι, Αὐτόν πού δοξάζεται μέ τούς Ἁγίους. Ἀμήν.
(Ἀπόδοση στήν νεοελληνική
Δημήτριος Ρίζος, Θεολόγος – Φιλόλογος).